Kurumların Kur korumalı mevduata geçişinde muğlak olan durum

T.B.M.M ‘nde 20 Ocak 2022 tarihinde kabul edilen, ancak bugüne kadar Resmi Gazete’de yayımlanmadığı için henüz uygulamaya geçilmemiş olan 7352 sayılı “Vergi Usul Kanunu İle Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile ilgili Kurumlara önemli ölçüde Kurumlar Vergisi avantajı getirilmiş durumda.

İlgili Kurumlar 31.12. 2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 17 Şubat 2022 günü akşamına kadar Türk Lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk Lirası varlıklarını en az üç ay vadeli Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına aktarmaları durumunda, aşağıda belirtilen kazançları kurumlar vergisinden istisna edilmekte.

1-Söz konusu yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 01/10/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasındaki döneme isabet eden kısmı,

2-2021 yılı dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine (17 Şubat 2022 günü akşamına) kadar Türk Lirası’na çevrilen hesaplarla ilgili oluşan kur farkları ve söz konusu hesaplardan, dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere, vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yapılacak destek ödemeleri).

Diğer taraftan kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında, dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirası’na çevirmeleri ve bu Türk liralarını en az üç ay süreyle Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarında tutmaları halinde aşağıdaki istisnalardan yararlanılıyor:

1-Oluşan kur farkı kazançlarının geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı Kurumlar Vergisinden istisna ediliyor.

2-Bahse konu hesaplardan, dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere, vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yapılacak destek ödemeleri) de kurumlar vergisinden istisna edilecektir.

Altın ile ilgili konuda benzer olduğundan o açıklamalara yer vermiyorum. İlgili bölümler resmî gazeteden okunabilir.

SORUN NE?

Ancak benim burada “muğlak” olduğunu düşündüğüm bir ayrıntı söz konusu.

Şöyle:

20.01.2022 tarihinde T.B.M.M.’nde kabul edilen 7352 Sayılı VUK-KVK Değişiklik Kanunun 1. Maddesinde kullanılan “ kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını” ifadesi beraberinde birçok soruyu da getirmektedir.

Kurumların dövizlerinin 31.12.2021 tarihi itibariyle hangi bankalarda ve hangi hesaplarda bulunduğu bellidir. Ancak 31 Aralık 2021 tarihi itibariyle mevcut olan bu tutarlar günümüze kadar bir şekilde azalmış veya başka banka hesaplarına aktarmış olabilir. Veya 31.12.2021 itibariyle mevcut olan bu meblağlar birkaç gün sonra tamamen kullanılmış olabilir ancak belli bir süre sonra tekrar belirli meblağlarda hesaplara döviz girişi olmuş olabilir.

Nitekim görüştüğümüz birçok özel ve kamu bankalarının bu konudaki sorularımız üzerine net cevaplar veremediğine şahit olduk.

Bu durumlarda sorulması gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

1-31.12.2021 Tarihi itibariyle A Bankasında bulunan 100.000 USD’ nin 15 Ocak 2022 tarihinde B Bankasına transfer edilmesi durumunda bu istisnadan yararlanılabilecek mi?

2-31.12.2021 tarihi itibariyle A Bankasında bulunan 150.000 USD’nin 50.000 USD sinin 20 Ocak 2022 tarihinde harcanması sebebiyle kalan 100.000 USD için bu istisnadan yararlanılabilir mi?

3-31.12.2021 tarihi itibariyle A Bankasında bulunan 150.000 USD’nin 50.000 USD sinin 20 Ocak 2022 tarihinde harcanması sebebiyle harcanan bu 50.000 USD için, başka bankaya 25 Ocak 2022 tarihinde gelen dövizi sisteme sokarak istisnadan yararlanılabilir mi?

4-31.12.2021 tarihi itibariyle A Bankasında bulunan 150.000 USD 10 Ocak 2022 tarihindeki bir ödemeye istinaden harcandığı ve 30 Ocak 2022 tarihinde banka hesaplarına 150.000 USD geldiğini var sayalım. Bu durumda kurumlar bu istisnadan faydalanabilecek mi?

ÇÖZÜM NE?

Diğer taraftan T.B.M.M. ‘nde kabul edilen yasa metnindeki “kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını” ifadesini yerine “kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paraya kadar olan parayı” ifadesi kullanılmış olsaydı bu tereddütler büyük ölçüde ortadan kalkmış olacaktı.

Bu durumda dövizlerdeki artış veya azalış, giriş veya çıkış olması halinde bile en yüksek tutar 31.12.2021 bakiyesi olmak üzere istenilen tutarlarda istisnadan yararlanılabilecek ve ileride olası vergi incelemeleri korkusu da bertaraf edilmiş olacaktır.